RÓŻNICE SEKSUALNE

Dla każdego rodzica, opiekuna i nauczyciela bardzo ważne jest, aby traktować dzieci tak samo, bez względu na ich płeć. Dzięki temu mogą czuć się równe wobec siebie i współpracować ze sobą na tych samych zasadach. Warto jednak zwrócić uwagę na różnice charakterystyczne dla obu płci, które są widoczne już w dzieciństwie i okresie dojrzewania. Ich znajomość może zdecydowanie ułatwić nam kontakt z dziećmi oraz wskazać drogę do ich lepszego zrozumienia.

Cechy charakterystyczne dla płci żeńskiej:
- szerzej wyspecjalizowany mózg
- lepsza intuicja, bardziej rozwinięta umiejętność odczytywania sygnałów niewerbalnych, szybszy rozwój mowy, większa wrażliwość zmysłowa, wyższy poziom uspołecznienia, problemy w oddzieleniu emocji od rozumowania itp.
- lepszy węch, słych muzyczny i wrażliwość na dotyk
- większa potrzeba zażyłości
- widzą więcej szczegółów
- potrzebują konsultacji przed podjęciem decyzji
- seksualność rozwija się u nich wolniej
- wyższy poziom wrażliwości na bodźce erotyczne (słuchowe, dotykowe)
- większa potrzeba otrzymywania pieszczot oraz czułości
- maskowanie rywalizacji
- rozmowę wykorzystują do tworzenia kontaktu

Cechy charakterystyczne dla płci męskiej:
- asymetryczny mózg
- węższa specjalizacja mózgu → zdolności matematyczne, myślenie przestrzenne, rzeczowość, większa skłonność do agresji
- większa wrażliwość na bodźce wzrokowe
- lepsza orientacja w przestrzeni
- potrzeba samodzielnego podejmowania decyzji
- potrzeba niezależności
- ujawnianie rywalizacji
- częściej uogólniają
- większe nastawienie na przyjemność.

Wychowanie seksualne dziecka.

Na wstępie należy wspomnieć o tym, że wychowanie seksualne dziecka zależy przede wszystkim od „wychowania” rodziców w tym kierunku. Może nam to pozwolić odnaleźć przyczynę trudności w rozmawianiu z dziećmi na temat płciowości. Przede wszystkim należy zastanowić się czym dla nas, przyszłych rodziców bądź rodziców jest wizja życia seksualnego naszych potomków. Czy jest to dla nas tylko ochrona przed niechcianą ciążą, chorobami wenerycznymi, czy może jest to w naszym mniemaniu szanowanie własnej osoby przez wstrzemięźliwość. Rodzice różnie traktują tematykę rozwoju seksualnego. Niektórzy rozmawiają o seksualności naturalnie, jednak dla większości jest to dalej temat tabu, choć stanowi nieodłączną część ludzkiej natury. Wielu rodziców jest błędnie przekonanych, że ich dzieci nie mają pojęcia o otaczającym ich świecie, jednak często się mylą. W obecnych czasach nawet w szkołach prowadzi się lekcje wychowania do życia w rodzinie, które przygotowują dziecko do wejścia w tematykę seksualności. Jednak w gruncie rzeczy to głównie rodzice powinni zadbać o przygotowanie swojego dziecka do współżycia. Postawmy sobie pytanie dlaczego tak się dzieje. Być może ze względu na to że nasi dziadkowie również wstydzili się rozmawiać z naszymi rodzicami o seksie i dlatego nie są oni przygotowani do tego aby podejmować takie rozmowy. Szkoły naszym zdaniem powinny organizować cykl wykładów, które przygotowałyby rodziców to pełnienia funkcji „nauczyciela”.
I choć niektóre środowiska próbują nam wmówić, że dzieci nie chcą na te tematy rozmawiać z rodzicami i że potrzeba dzieciom specjalnie do tego wykształconych ludzi, to musimy jako rodzice zdecydowanie się temu sprzeciwić. Jeśli zbudujemy silne więzi z naszymi dziećmi to uda nam się przekazać im najpiękniejszą wersję ludzkiej płciowości, prawdziwą.Jako rodzice powinniście być dobrze poinformowani o wiele wcześniej, niż dzieci zaczną pytać. Wiedza i silne więzi z dziećmi pomogą uchronić wasze dzieci przed utratą zdrowia, czy komfortu psychicznego. Wasze dzieci będą potrafiły powstrzymać się przed zaangażowaniem uczuciowym wobec osoby, która nie podziela ich wartości i zasad moralnych. Od was dowiedzą się jak od najlepszych przyjaciół, jak uchronić się przed konsekwencjami przedmałżeńskiego seksu.

Zagrożenia dla rozwoju psychoseksualnego.

Dla rodziców bardzo ważne jest, aby zapewnić swojemu dziecku najlepsze warunki dla prawidłowego rozwoju. Dbają o zaspakajanie jego potrzeb i starają się uchronić je przed szkodliwymi czynnikami. Mimo to warto pamiętać, że istnieje wiele zagrożeń dla rozwoju psychoseksualnego dzieci i młodzieży.
Jednym z takich zagrożeń, szczególnie dla dzieci, jest molestowanie seksualne. To "zły dotyk", którego celem jest stymulacja seksualna. Ponieważ dzieci nie posiadają jeszcze świadomości, czym jest seks, zazwyczaj mylą z nim nadużycie seksualne. Postrzegają je wówczas za inicjację seksualną, co ma negatywne skutki w ich rozwoju psychoseksualnym.
Bardzo groźna dla rozwoju dzieci jest też pedofila. Przejawia się ona jako pociąg seksualny ukierunkowany na dzieci będące przed okresem dojrzewania. Aby rozpoznać u danej osoby pedofilię, musi ona spełniać pewne kryteria, a mianowicie:
- wiek minimum 16 lat, natomiast dziecko, przedmiot fantazji lub aktywności seksualnej, młodsze przynajmniej o 5 lat
- powtarzajace się przez przynajmniej pół roku fantazje i pagnienia seksualne dotyczące dzieci
- zachowania i pragnienia seksualne, które w znaczący sposób przeszkadzają w funkcjonowaniu zawodowyn lub społecznym.
Pedofilia jest niezwykle groźna dla zachowania właściwego rozwoju psychoseklualnego dziecka. Jeśli dziecko było jej ofiarą, może mieć to wyjątkowo zły wpływ dla jego dalszego rozwoju.
Częstym problemem pojawiającym się podczas rozwoju dziecka jest też dostosowanie sie do ról płciowych. Dzieci, dorastając, często zastanawiają się, które zachowania seksualne, zwiazane z ich płcią, mogą okazywać publicznie, a który nie powinny eksponować. Niektóre "nieodpowiednie" zachowania mogą się spotkać z negatywnym odbiorem społeczeństwa, a nawet z potępieniem, co może zaburzyć dalszy przebieg procesu socjazlizacji seksualnej.
Jest wiele czynników, które moga źle wpłynąć na rozwój psychoseksualny dzieci, dlatego warto zadbać o ich bezpieczeństwo.

Obojnactwo u człowieka.

Obojnactwo, czyli hermafrodytyzm(interseksyalizm) to występowanie cech zarówno męskich i żeńskich u jednego osobnika. Dotyczy to również występowania narządów płciowych męskich i żeńskich u jednostki.
Obojnactwo u człowieka jest wrodzonym zaburzeniem różnicowania narządów płciowych o podłożu genetycznym lub hormonalnym. Dzieli się na obojnactwo prawdziwe, obojnactwo rzekome żeńskie i obojnactwo rzekome męskie, nie jest to jednak podział ścisły.
Interseksualizmu nie należy mylić z zaburzeniami o charakterze psychicznym, takimi jak transseksualizm (zespół dezaprobaty płci) czy transwestytyzm (ubieranie się w stroje płci przeciwnej). Obojnactwo może wpływać na poczucie płci, jednak zwykle osoby z tym zaburzeniem są zdecydowanie mężczyznami bądź kobietami, pomimo nieprawidłowości i niezgodności anatomicznych w obrębie narządów płciowych.
Należy mieć jednak na względzie możliwość wymieszania się tych form, co prowadzi do innych, atypowych postaci obojnactwa.

Szacuje się, że obojnactwo występuje w przypadku od 1/500 do 1/1500 żywych urodzin. Tak duży przedział rozbieżności wynika z faktu, że bardzo trudno jest zdefiniować “zasadnicze” lub “istotne” cechy, którymi różni się męska i kobieca anatomia.

Obojnactwo prawdziwe

Obojnactwo prawdziwe, wynikające z zaburzeń różnicowania gonad, jest bardzo rzadkie. Cechuje się ono obecnością u tej samej osoby tkanki jądra i jajnika. Wygląd zewnętrznych narządów płciowych u noworodka utrudnia ustalenie płci.

Obojnactwo rzekome

Obojnactwem rzekomym nazywa się powstanie form pośrednich budowy narządów płciowych między męskimi a żeńskimi przy obecności jąder lub jajników lub ich form szczątkowych. (Pediatria – podręcznik do Lepu – A. Dobrzańska, J. Ryżko)

Obojnactwo rzekome żeńskie

Obojnactwo rzekome żeńskie charakteryzuje się tym, że pomimo obecności jajników, zewnętrzne narządy płciowe mają wygląd męski i występują somatyczne cechy maskulinizacji (męski fenotyp).

Obojnactwo rzekome męskie

W tym przypadku gonadom męskim towarzyszą zewnętrzne narządy płciowe typu kobiecego.

Erotyczne zachowania dzieci.

Bardzo często zachowania małych dzieci, które mają charakter seksualny, są powodem niepokoju osób dorosłych. Zauważono jednak, że u ich podłoża nie ma seksualnych motywacji i należą one jedynie do codziennej aktywności dziecka. Zachowania te pełnią funkcje poznawcze (np. poznanie różnic płciowych), emocjonalne (potrzeba bliskości i przyjemności) i społeczne (poznawanie ról płciowych).
Seksualność dziecięca posiada różne formy. Są to np.:

• Zachowania masturbacyjne, które przejawiają się w samodzielnej stymulacji własnych obszarów erogennych, co wywołuje przyjemne doznania. Tego typu zachowanie jest dość często spotykane u małych dzieci. Może się ono pojawiać już we czesnym dzieciństwie (druga połowa pierwszego roku życia). Działania te mogą spełniać różne funkcje jak choćby poznanie własnego ciała, odczuwanie przyjemności, czy też chęć zwrócenia na siebie uwagi.
• Zachowania orientacyjne, które pozwalają na poznanie różnic w budowie ciała dziewczynek i chłopców. Celem jest także poznanie przez dziecko, w jaki sposób różnice te wpływają na funkcjonowanie każdej z płci. Tego typu zachowanie może przybierać różne formy, jak np. : dziecięcy ekshibicjonizm, podglądanie innych osób podczas mycia lub przebierania, pytanie o sprawy związane w seksualnością.
• Zachowania interakcyjne, czyli różne zabawy erotyczne. Przejawiają się one głównie u dzieci w wieku przedszkolnym. Celem tych zachowań  jest nie tylko zaspokojenie dziecięcej ciekawości, ale również osiągnięcie przyjemności, wynikającej ze stymulacji seksualnej w kontaktach z rówieśnikami. Zabawy te polegają zazwyczaj na wchodzeniu przez dzieci w rolę i odgrywaniu pewnych scenek, których elementem jest dotykanie lub oglądanie miejsc intymnych rówieśnika. Należą do nich np. zabawa w doktora i pacjenta lub w małżeństwo. Podczas takich zabaw dzieci starają się odtworzyć, wcześniej zaobserwowane u osób dorosłych, zachowania seksualne, z których wymienić można całowanie, przytulanie lub udawanie współżycia.
  
   
• Miłość dziecięca, występuje zazwyczaj w okresie przedszkolnym, nie jest jednak szczególnie częstym zjawiskiem. Zachowania dziecka wobec rówieśnika przeciwnej płci są wówczas podobne do tych, które możemy zaobserwować u zakochanych osób dorosłych. Polegają na wspólnym spędzaniu czasu, okazywaniu sympatii i zazdrości, czy wręczaniu prezentów. Uczucie to jest jednak nietrwałe i przemija dość szybko.
  
  W przypadku zachowań erotycznych dzieci bardzo ważne jest by dorośli pamiętali, iż są one istotne dla wielu ważnych zadań rozwojowych i należy przyjmować je ze spokojem. Nie należy karcić dziecka, ani winić go za powielające się zachowania erotyczne. Opiekun musi jedynie zwrócić uwagę na to, żeby nie przekroczyły one pewnych granic.   

Psychoterapia zaburzeń związanych z rozwojem psychoseksualnym

W rozwuju ogólnym każdego człowieka mogą wystąpić pewne zaburzenia fizyczne, psychiczne, również psychoseksualne. Zaburzenia związane z rozwojem psychoseksualnym wynikają przede wszystkim z konfliktów emocjonalnych, a te z koleją wywołują przeróżne dysfunkcje :

- brak lub utrata potrzeb seksualnych,

- awersja seksualna i brak przyjemności seksualnej (anhedonia),

- zaburzenia pożądania seksualnego (libido),

- brak reakcji genitalnej (u mężczyzn: zaburzenia erekcji, u kobiet: suchość pochwy),

- tzw. oziębłość seksualna,

- zaburzenia seksualne związane z bólem (np. dyspareunia, pochwica),

- nadmierny popęd seksualny (u kobiet: nimfomania, u mężczyzn: satyriasis)

- zaburzenia podniecenia seksualnego w tym, impotencja, awersja seksualna. Obok dysfunkcji seksualnych praca terapeutyczna obejmuje:

- zaburzenia preferencji seksualnej (parafilie: fetyszyzm, tranwestycyzm, ekshibicjonizm, oglądactwo, pedofilię, sadomasochizm i in.)

- zaburzenia związane z rozwojem psychoseksualnym i orientacją seksualną. Te z kolei przybierają następującą formę:

* zaburzenia dojrzewania, rozwoju seksualnego ( osoba cierpi z powodu niepewności co do własnej tożsamości płciowej lub orientacji seksualnej, co prowadzi do wystąpienia leku lub depresji. Najczęściej zdarza się to w okresie młodzieńczym u osób, które nie są pewne czy ich orientacja jest homoseksualna, heteroseksualna czy biseksualna lub u osób, które po okresie ustalonej orientacji seksualnej, często w długotrwałych związkach , stwierdzają, że ich seksualna orientacja zmienia się.

* orientacja seksualna niezgodna z ego (ego-dystoniczna). W przypadku kiedy identyfikacja płciowa i preferencje seksualne nie budzą wątpliwości, ale istnieje psychiczne cierpienie z powodu takiego stanu rzeczy i występuje chęć zmiany.

* zaburzenia związków seksualnych. Nieprawidłowość identyfikacji płciowej lub preferencji seksualnych odpowiada za trudności w nawiązaniu i utrzymaniu związku z partnerem seksualnym.

Wśród przyczyn psychicznych, które mogą wystąpić w przypadku zaburzeń seksualnych można zaliczyć:

- cechy osobowościowe (introwersja, depresyjność, agresywność, impulsywność, labilność emocjonalna, ukryte cechy homoseksualne, histeryczne, wyparcie uczuć, negatywne postawy wobec seksualności i własnej płci, nadmierna samokontrola uczuć, brak akceptacji siebie i innych, kompleksy, zaburzenia identyfikacji z płcią).

- wykorzystanie seksualne w dzieciństwie i inne urazy seksualne.

- środowisko rodzinne (nadmierny rygoryzm wychowawczy, antyseksualna atmosfera, nieudane małżeństwo rodziców, żałoba po stracie rodzica, wrogość między członkami rodziny, problemy z porozumiewaniem się i zaburzona identyfikacja z rolami seksualnymi rodziców, niechęć rodziców do dziecka lub jego płci).

- przewaga systemu oceniającego nad emocjonalnym.

- lęki związane z seksualnością, własną rolą seksualną.

- uwarunkowania zachowań seksualnych (np. niektóre praktyki masturbacyjne, rozbudowane i odbiegające od rzeczywistości fantazje erotyczne, urazowe doświadczenia z pierwszych kontaktów seksualnych i związków uczuciowych).

Psychoterapia takich zaburzeń polega przede wszystkim na ukazywaniu choremu fiksacji rozwojowych a także stymulacji rozwoju psychoseksualnego aby został on ukończony. Do psychoterapii należy również chirurgiczna zmiana płci, którzy czują się emocjonalnie inni wobec swojej płci, np. mężczyzna może czuć się kobietą.

W czasie psychoterapii osoby cierpiące na parafilie (zaburzenia seksualne charakteryzujące się niezwykłymi, dewiacyjnymi lub dziwacznymi impulsami, fantazjami lub zachowaniami seksualnymi) są konfrontowani ze swoją aktywnością seksualną, która często ma charakter kompulsyjny. Pacjenci powtarzają dewiacyjne zachowania i nie są w stanie kontrolować swoich impulsów. Napięcie, lęk lub depresja zwiększają prawdopodobieństw takich działań. Pacjenci wielokrotnie próbują zaprzestać zachowań dysfunkcyjnych, ale zwykle nie potrafią powstrzymać się przez dłuższy czas i wracają do wcześniejszych praktyk, co wywołuje silne poczucie winy. Parafilia jest - według teorii analitycznej - rezultatem fiksacji w określonej fazie rozwoju psychoseksualnego lub formą obrony przed lękiem kastracyjnym.

Stosowane leczenie zwykle przynosi tylko umiarkowaną poprawę. W leczeniu zaburzenia preferencji seksualnej wykorzystuje się zwykle łącznie psychoterapię dynamiczną wglądową oraz farmakoterapię.W leczeniu zaburzeń psychoseksualnych coraz częściej stosuje się terapię partnerską (małżeńską), rodzinną, metody oparte na tradycjach orientalnych kultur sztuki miłosnej (np. taoizm, jogę seksualną). Specjalista może wykorzystywać różne metody leczenia, które się uzupełniają.

Pojęcie płci.

Z rozwojem psychoseksualnym wiąże się również pojęcie płci. Na ludzką płeć składa się kilka czynników. Można w niej wyróżnić dwie podstawowe kategorie, czyli płeć biologiczną i płeć psychiczną.
Płeć biologiczna, na którą składają się:
- płeć genotypowa - ustala się już w momencie, gdy dochodzi do zapłodnienia, chromosomy XX oznaczają płeć żeńską, zaś XY męską
- płeć gonadalna - obecność jąder u mężczyzny, jajników u kobiety
- płeć gonadoforyczna - odnosi się do budowy układu rozrodczego, u mężczyzn: nasieniowody, pęcherzyki nasienne i obustronne przewody wyprowadzające; u kobiet: macica, jajowody i część pochwy
- płeć hormonalna - związana z wytwarzaniem hormonów płciowych: u mężczyzn głównie androgenów, a u kobiet estrogenów
- płeć mózgowa - różnica z budowie mózgu kobiety i mężczyzny, szczególnie przysadki mózgowej i podwzgórza
- płeć metaboliczna - określona przez rodzaj enzymów w danych systemach metabolicznych
- płeć fenotypowa - odnosząca się do drugorzędowych i trzeciorzędowych cech płciowych
Płeć psychiczna, w której istotne są:
- zachowania przypisane dla poszczególnych ról płciowych
- orientacja seksualna
- zdolności psychiczne typowe dla kobiety i mężczyzny

Warto również wspomnieć, iż nie zawsze płeć biologiczna i psychiczna idą w parze. Można wyróżnić 4 typy płci psychologicznej człowieka:
a) osoby określone seksualnie: kobiece kobiety i męscy mężczyźni; są to osoby, które w odniesieniu do powszechnie przyjętych norm, zachowują się zgodnie ze swoją płcią biologiczną
b) osoby androgyniczne: czyli osoby, które posiadają zarówno cechy typowe dla mężczyzn, jak i cechy typowe dla kobiet, mimo swojej płci biologicznej
c) osoby nieokreślone seksualnie: nie posiadają wyraźnie określonych cech męskich lub cech żeńskich
d) osoby określone "krzyżowo": czyli męskie kobiety i kobiecy mężczyźni; osoby, które posiadają cechy psychiczne typowe dla przeciwnej płci.